Patlamadan Korunma Dokümanı Hazırlanması Eğitimi

PKD nedir?

PKD (Patlamadan Korunma Dökümanı), 16.12.1999 tarihinde AB’nce kabul edilen 1999/92/EEC sayılı Avrupa Konseyi Direktifinin bir karşılığı olarak, ülkemizdeki AB mevzuat uyum çalışmaları kapsamında ÇSG Bakanlığınca çıkarılan 26.12.2003 tarih ve 25328 sayılı “Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkında Yönetmelik” Madde 10’da yer alan “İşveren, 6’ncı maddede belirtilen yükümlülüğünü yerine getirirken, ikinci fıkrada belirtilen hususların yer aldığı Patlamadan Korunma Dokümanını hazırlar” hükmü uyarınca kuruluşların hazırlaması/hazırlatması gereken bir dokümandır.

PKD ne zaman yapılmalıdır?

Yönetmeliğe göre PKD işin başlamasından önce hazırlanır ve işyerinde, iş ekipmanında veya iş organizasyonunda önemli değişiklik, genişleme veya tadilat yapıldığı hallerde yeniden gözden geçirilerek güncellenir.

PKD’nizi sizin adınıza hazırlıyoruz.

PKD hazırlama işi uzmanlık gerektiren teknik bir işlemdir iş yeriniz için uzman ekibimizle sizin adınıza PKD’nızı biz sizin adınıza “Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkında Yönetmelik” doğrultusunda hazırlıyoruz. Bunun için bizimle irtibata geçmeniz yeterli.

Tema Akademi uzmanları tarafından, ilgili mevzuat hükümlerine uygun olarak PKD sizin adınıza aşağıda belirtilen iş akışına göre parlamadan korunma dokümanı hazırlanacaktır.

1. Mevcut risk değerlendirmeniz yok ise öncelikli olarak risk değerlendirmesi yapılması.
2. Muhtemel patlayıcı ortam oluşabilecek bölümlerim tespit edilmesi.
3. Bölümlerde kullanılan kimyasalların ve kullanılan elektrikli ekipmanların tespit edilmesi.
4. Malzeme güvenlik bilgi formlarından (MSDS) yanıcı kimyasalların özelliklerini içeren listenin oluşturulması.
5. Yanıcı kimyasalların hesaplamalarının TS EN 60079 standardına uygun yapılarak tehlikeli bölgelerin sınıfının tayin edilmesi ve patlama riskinin oluştuğu çapın hesaplanması.
6. Alınması gereken önlemlerin değerlendirilmesi.

Yapılan çalışmalar, ölçümler, hesaplamalar ve değerlendirmeler sonucunda işyerinde patlayıcı ortam oluşabilecek bölgeler belirlenir ve patlamaların önlenmesi ve etkilerinin sınırlandırılmasına yönelik alınması gereken önlemlerin yer aldığı PKD raporu hazırlanarak tarafınıza sunulur.

PKD’nizi hazırlarken hangi mevzuatları uyguluyoruz?

Çalışmalarımızda aşağıdaki mevzuatları kullanıyoruz.

• Çalışanların Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Korunması Hakkında Yönetmelik
• Muhtemel Patlayıcı Ortamda Kullanılan Teçhizat ve Koruyucu Sistemler İle İlgili Yönetmelik
• Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik
• TS EN 1127-1 Patlamayı önleme ve korunma – Temel kavramlar ve metodoloji
• TS EN 60079 standartları serisi
• TS EN 12215+A1 Kaplama Tesisleri – Organik Sıvı Kaplama Maddelerinin Uygulanması İçin Püskürtme Kabinleri – Güvenlik Kuralları
• TS EN 12981+A1 Kaplama Tesisleri – Organik Toz Kaplama Malzemeleri İçin Sprey Kabinleri – Güvenlik Şartları
• TS EN 62485-3 Güvenlik kuralları – Sekonder akümülatörler ve akümülatör tesisatları – Bölüm 3: Cer akümülatörler

Çalışanların Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Korunması Hakkındaki Yönetmeliğin 6. Maddesinde yer alan “Patlama Risklerinin Değerlendirilmesi ” maddesinde PKD’de şunlar yer almalıdır;

PKD de neler yer almalıdır?

1. Patlayıcı ortam oluşma ihtimali ve bu ortamın kalıcılığı,
2. Statik elektrik de dâhil tutuşturucu kaynakların bulunma, aktif ve etkili hale gelme ihtimalleri,
3. İşyerinde bulunan tesis, kullanılan maddeler, prosesler ile bunların muhtemel karşılıklı etkileşimleri,
4. Olabilecek patlama etkisinin büyüklüğü.

PKD’dan neler amaçlanmaktadır?

Çalışanların Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Korunması Hakkındaki Yönetmeliğin 5. Maddesinde yer alan “Patlamaların Önlenmesi ve Patlamadan Korunma” maddesinde PKD’den şunlar amaçlanmaktadır;

1. Patlayıcı ortam oluşmasını önlemek,
2. Yapılan işlerin doğası gereği patlayıcı ortam oluşmasının önlenmesi mümkün değilse patlayıcı ortamın tutuşmasını önlemek,
3. Çalışanların sağlık ve güvenliklerini sağlayacak şekilde patlamanın zaralı etkilerini azaltacak önlemleri almak.

PKD oluşması muhtemel yerlerde neler yapılmalıdır?

Çalışanların Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Korunması Hakkındaki Yönetmeliğin 9. MaddesindePKD oluşması muhtemel yerlerde şunlar yerine getirilmelidir;

1. Patlayıcı ortam oluşması ihtimali olan yerleri Yönetmelik Ek-1’de belirtildiği şekilde sınıflandırmak,
2. Sınıflandırılan bu bölgelerde Yönetmelik Ek-2 ve Ek-3’de verilen asgari gereklerin uygulanmasını sağlamak,
3. Çalışanların sağlık ve güvenliğini tehlikeye atabilecek miktarda patlayıcı ortam oluşturabilecek yerlerin girişine Yönetmelik Ek-4’de verilen işaretleri yerleştirmektir.

Hangi işyerleri PKD hazırlatmalıdır?

Patlayıcı ortam oluşma ihtimali bulunan işyerlerinde PKD hazırlanması yasal bir zorunluluktur. Dolayısıyla, parlayıcı gazlar, buhar, sis ve toz oluşabilecek her türlü iş yeri için bu yasal zorunluluk söz konusudur. Bu tür ortamlara aşağıda sıralanan faaliyetlerin yürütüldüğü iş yerleri örnek verilebilir.

1. LPG ve diğer petrol ürünleri üretim, dolum ve dağıtım tesisleri,
2. Maden ocakları (özellikle kömür ve kükürt ocakları),
3. Kimyasal madde üreten ve/veya depolayan işyerleri,
4. Kimyevi tahlil laboratuvarları,
5. Boya ve tiner imalathaneleri ve bunların kullanıldığı iş yerleri,
6. Un, şeker, nişasta gibi organik parlayıcı tozlar ortaya çıkaran iş yerleri,
7. Boya işlemi yapılan, üreten, depolayan işletmeler,
8. Ham deri imalathaneleri,
9. Akü imalathanelerinin ve şarj yerleri,
10. Margarin, zeytinyağı ve diğer yağ imalathaneleri.
11. Kâğıt fabrikaları
12. Alüminyum ve diğer parlayıcı metal tozları oluşan iş yerleri,
13. Ağaç tozu ortaya çıkan iş yerleri vb.

PKD hangi sıklıkla yenilenmelidir?

Aşağıdaki durumlarda PKD’nin yenilenmesi gerekmektedir.

• İşyerinde yapılan değişiklik,
• İş makinelerinde yapılan değişiklik,
• Çalışma süresinde yapılan değişiklik
• Çalışma yönteminde değişiklik
• İşyerinde meydana gelen yangın, gaz-sıvı kaçağı, patlama vb.
• İş yerinin tehlike sınıfına göre, risk analizi her revize edildiğinde.

PKD hazırlanmaması nedeniyle yazılabilecek idari para cezaları ne kadardır?

İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirmesi Yönetmeliği’nin Tehlikelerin tanımlanması Madde 8’de “Tehlikeler tanımlanırken çalışma ortamı, çalışanlar ve işyerine ilişkin ilgisine göre asgari olarak aşağıda belirtilen bilgiler toplanır” ve r bendinde de “Sağlık ve güvenlik planı ve patlamadan korunma dokümanı gibi belirli işyerlerinde hazırlanması gereken dokümanlar” denilmektedir. Ayrıca 6331 sayılı Kanunun 10. Maddesi 4. Bendinde de “İşveren, iş sağlığı ve güvenliği yönünden çalışma ortamına ve çalışanların bu ortamda maruz kaldığı risklerin belirlenmesine yönelik gerekli kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmaların yapılmasını sağlar” denilmektedir.

Dolayısıyla, Risk Analizi için Patlamadan Korunma Dokümanı (PKD) bir ön şarttır. Yani, PKD olamadan yapılan bir risk analizi eksiktir. Bu nedenle denetimlerde PKD’nin olmaması nedeniyle işyerlerine idari para cezaları uygulanmaktadır. 2018 yılı için Kanunun 10 maddesine istinaden uygulanan idari para cezaları Tablodaki gibidir. Bu cezalar her yılbaşından itibaren yeniden değerleme oranı (YDO) nispetinde artırılır. 01.01.2018 tarihi itibariyle bu oran %14.47 idi.